Trong số rất nhiều giống gà quý hiếm trên thế giới, gà Đông Tảo nổi bật như một biểu tượng đặc biệt của nông thôn Việt Nam. Gà Đông Tảo từng được coi là một loại gà tiến vua, với giá trị không chỉ nằm ở chất lượng thịt thơm ngon mà còn ở hình dáng oai vệ và hiếm có. Bài viết này DAGA sẽ khám phá sâu hơn về nguồn gốc, đặc điểm, quá trình nuôi dưỡng và những câu chuyện thú vị xoay quanh giống gà đặc biệt này.
Nguồn gốc lịch sử gà Đông Tảo
Giống gà này là giống gà bản địa của làng Đông Tảo, một ngôi làng nhỏ thuộc huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, Việt Nam. Trước đây, gà thường được nuôi để làm gà chọi trong các lễ hội làng, với ngoại hình to lớn, mạnh mẽ và tính cách gan dạ. Nhưng theo thời gian, nhờ vào giá trị ẩm thực đặc biệt, gà trở thành một loại thực phẩm quý hiếm, chỉ được sử dụng trong các dịp lễ tết hay để tiến vua.
Hiện nay, giống gà này đã trở thành một trong những giống gà quý hiếm nhất Việt Nam, với giá trị thương mại rất cao.
Đặc điểm ngoại hình
Điều đầu tiên thu hút sự chú ý khi nhìn thấy gà Đông Tảo chính là đôi chân to, vững chắc với lớp da dày sần sùi, đặc biệt là ở gà trống. Đôi chân này là một trong những đặc điểm dễ nhận diện và nổi bật nhất của giống gà này. Ở gà trưởng thành, chân có thể đạt đường kính từ 3 đến 4 cm, với các vảy thô và bề mặt gồ ghề. Chính đặc điểm này đã khiến nhiều người gọi chúng là “gà chân voi”.
Về tổng thể, gà có thân hình to lớn và vạm vỡ. Gà trống trưởng thành có thể nặng từ 4.5 đến 6 kg, trong khi gà mái thường nhẹ hơn, nặng khoảng 3.5 đến 4.5 kg. Gà trống có dáng vẻ bệ vệ, oai phong với bộ lông màu đỏ tươi hoặc đỏ pha đen, lông đuôi dài và cong vút. Trong khi đó, gà mái có lông màu nâu nhạt hoặc vàng rơm, dáng thon hơn nhưng vẫn mang vẻ mạnh mẽ.
Mào gà cũng là một đặc điểm đáng chú ý. Mào của gà trống thường to, đỏ tươi và có dạng mào vua, tạo cảm giác uy nghi và quyền lực.
Giá trị ẩm thực của gà Đông Tảo
Ngoài vẻ ngoài ấn tượng, gà Đông Tảo còn nổi tiếng với chất lượng thịt thơm ngon vượt trội. Thịt gà có thớ thịt dày, săn chắc nhưng không dai, vị ngọt tự nhiên và ít mỡ. Phần da gà, đặc biệt là ở chân, có độ giòn và thơm ngon rất đặc trưng, khác biệt so với các giống gà thông thường. Đây là lý do tại sao gà thường được sử dụng trong các món ăn đặc biệt và cao cấp, từ những bữa tiệc sang trọng đến các dịp lễ tết của gia đình.
Một số món ăn nổi tiếng được chế biến từ gà Đông Tảo bao gồm:
Gà Đông Tảo hấp lá chanh: Đây là món ăn giữ lại trọn vẹn hương vị tự nhiên của thịt gà, khi hấp chín gà giữ được độ ngọt, thịt săn chắc và thơm ngon, kết hợp với hương thơm nhẹ nhàng của lá chanh.
Gà Đông Tảo nướng mật ong: Thịt gà sau khi nướng lên có lớp da giòn, thấm đều mật ong ngọt ngào, tạo nên một món ăn hấp dẫn.
Chân gà Đông Tảo hầm thuốc bắc: Với đôi chân to, gà rất thích hợp cho món hầm thuốc bắc, không chỉ ngon mà còn bổ dưỡng, được xem là món ăn cao cấp giúp bồi bổ sức khỏe.
Vì độ quý hiếm và chất lượng vượt trội, giống gà này có giá trị thương mại rất cao, thường được bán với giá từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng mỗi con, đặc biệt là những con gà trống to, khỏe mạnh và có ngoại hình đẹp.
Tính cách và tập tính
Mặc dù có vẻ ngoài mạnh mẽ và đôi chân to lớn, giống gà này không quá hung dữ như nhiều giống gà chọi khác. Gà trống Đông Tảo thường điềm đạm và ít khi tấn công lẫn nhau nếu không bị kích động. Tuy nhiên, trong các lễ hội chọi gà truyền thống, gà vẫn thể hiện sự gan dạ và sức mạnh khi đối đầu với đối thủ.
Gà Đông Tảo cũng rất khỏe mạnh và chịu đựng tốt với môi trường khắc nghiệt. Chúng thích nghi tốt với điều kiện thời tiết khác nhau, từ mùa hè nóng bức đến mùa đông lạnh giá, và có thể tự kiếm ăn khi được nuôi thả vườn.
Quá trình nuôi dưỡng và những thách thức
Mặc dù giống gà này có giá trị cao, nhưng việc nuôi dưỡng giống gà này không hề đơn giản. Nếu không được chăm sóc kỹ lưỡng, chân gà có thể bị thương hoặc nhiễm bệnh, đặc biệt là khi chúng di chuyển trên mặt đất gồ ghề hoặc quá ẩm ướt. Do đó, người nuôi cần chú ý đến việc giữ chuồng trại sạch sẽ, khô ráo và có nền mềm để bảo vệ chân gà.
Thêm vào đó, quá trình sinh sản của gà Đông Tảo cũng khó khăn hơn so với các giống gà khác. Gà con Đông Tảo cũng phát triển chậm hơn và đòi hỏi chế độ dinh dưỡng cao hơn trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, với sự chăm sóc đúng cách, gà có thể sinh trưởng khỏe mạnh và mang lại giá trị kinh tế cao.
Gà Đông Tảo trong văn hóa và kinh tế
Gà Đông Tảo không chỉ có giá trị ẩm thực mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Từ lâu, giống gà này đã gắn bó với các phong tục, lễ hội truyền thống của người dân làng Đông Tảo. Những cuộc thi gà chọi trong các lễ hội không chỉ là dịp để tôn vinh sự gan dạ, mạnh mẽ của giống gà này mà còn là cơ hội để người dân thể hiện niềm tự hào với di sản văn hóa của họ.
Ngoài ra, trong những năm gần đây, gà Đông Tảo đã trở thành một sản phẩm thương mại cao cấp. Với giá trị cao, nhiều người nuôi gà đã chuyển sang nuôi giống gà này để phát triển kinh tế. Gà không chỉ được tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới, mang lại nguồn thu nhập lớn cho người chăn nuôi.
Kết luận
Gà Đông Tảo không chỉ là một giống gà đặc biệt của Việt Nam mà còn là biểu tượng của sự độc đáo và quý giá trong nền nông nghiệp nước nhà. Việc bảo tồn và phát triển giống gà Đông Tảo là một thách thức, nhưng cũng là cơ hội để tôn vinh và gìn giữ một phần quan trọng của văn hóa làng quê.
Gà Appenzeller – Thông tin từ A đến Z về giống gà này
